Witamina C na co?

Witamina C określana zamiennie jako kwas askorbinowy, odgrywa ważną rolę w działaniu naszego organizmu. Przede wszystkim wspiera odporność. Ponadto uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne, a także zmniejsza ciśnienie tętnicze krwi. To jednak zaledwie kilka przykładów z długiej listy leczniczych właściwości. 

Na co pomaga witamina C?

Prozdrowotne działanie witaminy C jest znane w medycynie od dawna. Okazuje się również, że przynosi ona korzyści kosmetyczne. Na co dokładnie działa witamina C? Jedną z jej podstawowych i jednocześnie najbardziej znanych funkcji jest wspieranie odporności. Wykazuje również właściwości przeciwutleniające, przez co hamuje procesy starzenia. Ponadto korzystnie wpływa na układ krwionośny i reguluje procesy absorbcji drobnoustrojów przez leukocyty. Przyspiesza gojenie się ran, hamuje krwawienie z dziąseł. Obniża ciśnienia krwi i poziom cholesterolu, uczestniczy w produkcji kolagenu.

Na czym polega jej działanie antyoksydacyjne? Obecność przeciwutleniaczy wpływa na uszkodzenie struktury DNA. Niektóre badania podają, że jej spożywanie może mieć działanie przeciwnowotworowe. Wiadomo jednak, że ma swój udział w biosyntezie kolagenu, czyli białka, które buduje kości, chrząstkę, skórę, zęby, tkankę łączną, a nawet rogówkę oka. Uczestniczy w przetwarzaniu białka, węglowodanów oraz tłuszczy, a także erytrocytów, hemoglobiny, a także kilku hormonów. Dzięki temu, że współtworzy tkankę łączną, spajającą tkanki, oraz pobudza transport składników odżywczych, jest niezastąpionym składnikiem w ludzkim organizmie. Można ją również stosować profilaktycznie w celu zapobiegania chorobom serca. Jest to możliwe, ponieważ jej spożywanie wzmacnia naczynia krwionośne i obniża ciśnienie. Ma również dobry wpływ na poziom glukozy we krwi, ponieważ obniża jej stężenie. Uczestniczy w syntezie i transformacji cholesterolu, obniżając stężenie złego i podwyższając poziom dobrego. Zapobiega również odkładaniu się złego cholesterolu w naczyniach krwionośnych. Stymuluje produkcję prostaglandynu, przez co ogranicza ryzyko chorób serca i miażdżycy. Zmniejsza również możliwość wystąpienia udaru. Naukowcy wciąż pracują nad wykazaniem zależności między zażywaniem witaminy C a ryzykiem rozwoju nowotworów. Niektóre z badań wskazują, że systematyczne spożywanie witaminy C minimalizuje ryzyko nowotworu. Dotyczy to przede wszystkim nowotworu żołądka, przełyku i jelita grubego. Okazuje się równie, że kwas L-askorbinowy łagodzi reakcje alergiczne. Ponadto poprawia wchłanialność żelaza. Badania potwierdzają, że jeśli w posiłku występuje źródło witaminy C oraz żelaza, to biodostępność drugiego wzrasta w zależności od dawki witaminy C od kilkunastu do kilkudziesięciu procent. Ta informacja jest szczególnie ważna dla osób, które stosują dietę roślinną. W przypadku żelaza pochodzące z produktów niezwierzęcych, jego wchłanialność jest słabsza.

Gdzie znaleźć dobre źródło witaminy C?

Obecność witaminy C w prawidłowo zbilansowanej diecie jest konieczna. Planując jadłospis, warto jednak zadbać o jak najlepsze jej źródła. Najwięcej posiadają jej warzywa i owoce. Wśród nich wymienia się między innymi: czarną porzeczkę, brukselkę, dziką różę, brokuł, czerwoną paprykę. Cennym źródłem kwasu askorbinowego jest też acerola i jagody camu camu, choć trudno dostępne w Polsce. Natomiast nie ma problemu z zakupem aronii, malin truskawek, jeżyn, kiwi, jabłek, szpinaku, kalarepy, jarmużu, pomidorów, cytryn, ziemniaków. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że śladowe jej ilości znajdują się również w nabiale, rybach czy mięsie. Na biodostępność witaminy C ma wpływ jej przygotowanie. Najwięcej tracimy jej podczas gotowania i smażenia. Niezmieniona jej ilość pozostaje po mrożeniu. Warto też zdawać sobie sprawę, że witamina C jest rozpuszczalna w wodzie.

Jakie są objawy i skutki niedoboru witaminy C?

Niedobór witaminy C przejawia się głównie w słabszej kondycji naczyń krwionośnych. W skrajnych przypadkach może stać się przyczyną niedokrwistości. Ponadto może wywoływać astmę, szkorbut. Jak objawiają się niedobory kwasu askorbinowego? Występuje wtedy męczliwość i ogólne osłabienie organizmu. Dodatkowo mogą im towarzyszyć słabszy apetyt, bóle mięśni i stawów, a także częstsze infekcje i zapalenie błony śluzowej. Niewystarczająca ilość witaminy C w organizmie może wywołać słabsze gojenia się ran, a także występowanie siniaków czy krwawienia dziąseł. 

Podsumowując, witamina C to składnik, który należy dostarczać wraz z pożywieniem, szczególnie w okresie przeziębień i grypy. W związku z tym należy zadbać o to, aby odpowiednia jego ilość znalazła się w diecie. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C jest różne u kobiet i mężczyzn, a także osób w różnym wieku. Dzienna dawka powinna być większa u kobiet w ciąży i karmiących piersią. Palcza potrzebują jej więcej, podobnie jak osoby zmagające się z chronicznym stresem. Na szczęście wiele owoców i warzyw zawiera ją w odpowiedniej ilości. Wystarczy włączyć je do codziennej diety, pamiętając o zasadach obróbki, by nie martwić się o niedobór składnika.